Ki kynhun ki dei ki kynhun kiba iakynduh shibun ki jingeh bad ha kajuh ka por kiba ioh ruh ia ki lad jingiarap kiba iasyriem kawei na kawei la ki don ha sor, khapsor, ki nongkyndong bad ki shnong ba marjan bad ki. ka kynhun treikam kti pat ka dei ka ba pynmih ia ki mar shna kti ha la iing la sem ne I karkhana rit (kham bun ha ki nongkyndong, ki it jong ki shnong). Bun na kine ki nonshna ki long kiba la nang ia kane ka rukom trei na ki pateng ki bym don shuh, bad ki pynmih ruh ia ki juh ki mar kiba la shna da ki riewtymmen mynshuwa. Da shisha, bun kine ki kynhun ki dei ki nongshna kiba la trei ia kine ki kam la bun bun snem.

Shaphang ka kynhun Nengsangre:-

Ka kynhun Nensangre ka don ha Meghalaya kaba hap hapoh ka Shillong Distrik.

Kane ka la ban don palat 98 ngut ki nongtreibad 7 tylli seng trei kam lajong ki kyrshan iaka. Kane ka la nang suhthied katba dang ki por.

U thri bad u siej:-

U siej bad u thriki jyllei bha ha ka Ri- lum Meghalaya.kine ki heh bad san kloi bha, ki don ki jait kiba heh haduh kumba shi mitar shisngi.lah ban ioh bun jait ki siej bad pai hangne. Ia u siej la kham pyndonkam bha ha kaba shna iing. La shna ruh ia ki jait shylliah na u siej uba la hot stang bad nib ha ha kaba pyndonkam ban sop ia ka biar jong ka iing.

Lah ban iohi ruh bun jait ki jait shang ha Meghalaya. Ia kine la khot ki Khoh ha ka jylla.Ia kine ki khoh la pyndonkam ha kaba buh ki tiar ki tar kiba pyndonkam man la ka sngi. Ki nongshongshnong ka Meghalaya ki la pynmih ia kine ki tiar kiba shna na u siej la bun snem mynta. Ia kine ki khoh la pyndonkam ruh ha kaba buh ia ki tiar ba kordor bad ruh ia ki jaiñ ki nep.

Ki Khasi ki long kiba tbit bha ban thaiñ shylliah, mula bad ki kynja shatri thri ba ju khot ka knup.

U thri bad u siej ki long ki artylli ki jingthung kiba la pyndonkam bha ha ka jingim kaba man la ka snghi jong ki briew ha Meghalaya.Naduh kaba shna ia ki tiar iing haduh ban shna iing kumjuh bad ruh naduh ki jait jingthañ haduh ki jingtem jingput la pyndonkam da u siej.Ha kane ka jait jingtrei ym shym la pyndonkam kino kino ki kor, ka long tang ka jintrei ha iing ha sem. Lait na ka thaiñ khoh thaiñ shang, ia u siej la pyndonkam kham bunsien ha kaba shna iing bad ha kaba ker. Kane ka jingtrei kaba la hiar pateng ka ai kam ia ki nongrep ha ka por bym dei ka aiom thung jingthung watla ki la don ruh mynta kiba la shim ia kane ka jingtrei kum kawei na ki lad kamai ba man ka sngi.

Ia ki tiar ba la pynmih na u siej la ban iohi ha baroh kawei ka Meghalaya. Don bun ki jait shang bad khoh ha la ki jong ki dur katkum ka jingpyndonkam jong ki. Kham bunsien, ki shynrang jon ka iing ki thaiñ ia kine ki shang.kawei pa kawei ka distrik ka don la la kajong ka rukom thaiñ. Ha kaba kynthup lang, ki shang ba thaiñ ha ka dur jong ka khoh,la pyndonkam ha kaba kit jingkit bad ia kito kiba sawdong ne pyllun ka trai, la pyndonkam ha kaba buh jingbuh. Kawei ka nuksa ka long ka shang siej Meghalaya na Silchar. Kane ka don ia ka trai kaba sawdong bala tap na ka bynta kaba shapoh khnang ba ki saw dong kin long kum ki jingkyrshan bad ka don ka rmiang kaba ïar. Ia kane la ju pyndonkam ha kaba buh kwai. Ki shang siej Bodo pat la shna da kaba pyndonkam ruh da ka 'dew jem ha kaba pynwandur ia ka ryndang bad bad ka rmiang.la pynwandur ia ka kot sop ha ka dur jong ka khoh bad buh ia ka hapoh ka shang khnang ba ka tduh jong ka kan ktah ia ka trai naduh ka ryndang shaduh sha trai. La pyndap pat da u shyiap khnang ban pynsah ia ka dur jong ka khoh bad ka jingthaiñ ka bud pat kat kum kane ka dur.

Ia ki khunbynriew bad ki jinglehkai ruh lah shna na u thri bad u siej. Lait na ki jinglehkai ha ka dur ki briew bad mrad, la shna ruh ruh ia ki suloi bad ki jingtem kai. ki jingbat shatri ba shna na u siej ki long kiba ba kham kyrpang ha kaba la pynitynnad da ki dur jong ki sla, ki jyrmi, sati bad ki dieng ki siej. La pyndonkam da u siej kiba ki khot muli ha kaba shna ia kine ki jingbat shatri.

Ki mar poh khyndew:-

Ka jylla Meghalaya namar ba ka long kaba riewspah bha ha ki liang ki mar poh khyndew ka la lah ban shna bunjait ki tiar kiba itynnad. Ki riewlum bad ki briew na ri thor ki don la ki jong ki rukom thain bad shna. La pyndonkam ia ki siej bad ki thri ym tang ha kaba thain shang hynrei wat ha kaba shna ia ki mar ki mata kiba kat kum ka juk mynta. Kane ka rukom thain bad shna da kaba pyniasoh ia ki phlang bad iabynrap lang ia ki sla khlem da pyndonkam ia ki kor, ka dei kaba la rim bha. La ju khein ba kane ka rukom thain ka long kaba khuid haba pyndonkam ha ki jinglehniam. Kawei na ki nuksa jong kane ka jait jingtrei ha Meghalaya ka dei da kaba pyndonkam da u thri. Ka jingdon pahuh jong ki spah mariang ha ki khlaw ba rben ka pynkhlain bad ka kyrshan ia kine ki karkhana.

Ka rukom pyntrei kam

La ot ia ki metbah jong u thri bad u siej da ka kurat ot dieng bad phiah lynter hala ki jong ki jong ki jingheh da ka wait bnoh La pynkhluit pat ia u thri ha ka ding kaba rit, kham bunsien ha ka sharak ban kham jem. Ia ki tiar lah ban shna ha ki ar rukom: kyllaiñ na ka bynta ki shang; bad ban thaiñ shylliah. Ha ka rukom thaiñ shang kyllain, la shna nyngkong ia ka nongrim da kaba kyllain ia u thri sawdong ka bynta kaba ha pdeng.la shna ia kaba kyllain bad suki suki kan sa iar haduh ban da poi ka rynieng katkum ka jingkwah. Ia kine ki jingthain syrwiang la pyniasnoh lang da kaba suh lynter kiba lah ban pyndait ha ki ar-rukom : iwei pa iwei I jingsuh i iaid lyngba kito ki bym pat suh, kata, ka jingsuh ka iaid nadien, nalor bad napoh u syrwiang uba bud bad nalor u sywiang ubym pat suh. Ha kane ka rukom, la thain ia kine ki shang syrwiang. Ka jingpynitynnad pat ia kine ki shang la leh da kaba pyndonkam da ki les, ki kot bad ki sbai.

Ki nongshna ki ot ia ki siej ha la ki jong ki jong ki jingheh bad jingjrong katkum ka jingkwah da ka jingot kaba la khot ka Dao. Ia ka jingjrong jong ki siej la ot ka shong katkum ka jingrben jong u da kaba pyndonkam da ki tari ba bunjait. Kumta, kane ka long kum ka dur jong ka tiar ne ki mar. ki thri kiba la ot ha ka dur jong u let la pyndonkam ha kaba pynitynnad bad ban pynskhem ne pynsnoh ia ki jingthain katba u thri uba rben pat la pyndonkam ha kaba shna ia ka dur jong ki mar. ia u thri la pyndem ha ka dur kaba kwah ban shna ia kine ki mar bad la leh ia kane da kaba pynkhluit da ka sharak pyrsat ding. Ia ki tduh la pyniasoh da ka kynja jingtah ba dambit bad da u prek bad la pynsoh da ki thri kiba ha ka dur u let. Kine ki mar thri bad siej la pynkhuid da ka kot siris bad la pynitynnad bad pynphyrnai da ka barnish.

Ka jingpynmih ne ka jingshna ia kine ki mar na u thri bad u siej ka kynthup ia ka jingot ia ki metbah da ka kurat ot dieng bad la siah lyngkdop ia ki ha la ki jong ki jingheh da ka wait bnoh ne wait lyngngun ne ka dao. ia kane ka jingsiah la leh da kaba ot lynter na kito ki bynta kiba kham rben u thied ksai. Kane ka donkam ia ka jingtrei kaba sani bha khnang ba ka jingsngem ha ka kan long kaba biang. La pyndonkam da ka sharak ban pynkhluit ia u thri khnang ban lah ban pyndem ia u ha ka dur kaba kwah.

Ki buit trei kam:-

Ki don bun ki bynta ha ka jingpynmih ne shna ia ki mar siej. Kaba nyngkong ka long ka jinglumlang ia ki mar poh khyndew na ki khlaw. Ban ioh ia ka lor kaba jlih, la khrud noh ia ka bynta kaba shajrong jong u siej uba dang im.lah ot rit pat ia ki siej ba jrong bad la bud pat da ka jingthlieh ia kine ki siej ban ioh ia siej ba stang.lah ban siah ia kine ki siej kham stang shuh shuh katkum jingkwah.ia kine ki siej pat la pynkhun ne pyndem da kaba pyndonkam da ka ka sharah pyrsat ding. Kane ka lah ban pyning ia ka lor bad la pynjlih ia ka da kaba kyrshut da ka siris. Ynda la dep leh kumne, la thain ne shna ia kine ki siej katkum ka dur jong ki tiar. La pynphyrnai pat ia ki tiar ba la dep da ka barnish shuwa ban rah ia ki sha ki iew

Kumno ban poi:-

Ka kad Liengsuin Umroi ka dei ka kad kaba jan tam bad ka jngai 40 kms na Shillong. Ia ki liengsuin lah pyntrei da ka Alliance Air ha ki katto katne ki sngi ha ka shitaiew. Ka Ka kad Liengsuin Gopinath Bordoloi ha Guwahati (120kms) na Shillong .Ka long kawei na ki kad liengsuin kaba iarap ia ka nongbah ban pyniasnoh bad kiwei pat ki jylla ka ri.ka jaka ieng rel kaba jan tam ka dei ka Guwahati (120 kms) bad ia kane ka jaka pyniasnoh bad baroh ki sorbah ha ri India lynba ki lynti surok bad ki rel. ia ki bos la pyniaid da Ka Assam State Transport Corporation (ASTC) bad Ka Meghalaya Transport Corporation (MTC) ha man la ka shiteng kynta sha Shillong na Guwahati.